Vandaag worden rond de 55.000 mensen met ernstige psychische klachten in Nederland niet op tijd geholpen in de specialistische geestelijke gezondheidszorg (specialistische ggz). Zelfs een wachttijd van 14 weken die meestal nog als acceptabel wordt beschouwd, wordt − ook voor deze mensen − vaak ruimschoots overschreden. Dit leidt tot immens, vaak ondraaglijk lijden, ook voor naasten. Tot verlies van werk, inkomsten, relaties.

Hoe zijn deze onaanvaardbare wachtlijsten ontstaan? Het korte antwoord is: te weinig financiering. In 2020 concludeerde de Algemene Rekenkamer dit voor de wachtlijsten voor de zwaarste patiënten. Zorgverzekeraars en de Staat hebben een cruciale rol gespeeld bij de oplopende tekorten. Eerst gingen zorgverzekeraars jaarlijks structureel minder aan ggz besteden, waarna de Staat in 2019 het jaarlijks beschikbare ggz macrobudget met 300 miljoen euro verlaagde.

Uit artikel 22 van de Grondwet volgt dat de overheid de gezondheid van haar burgers dient te bevorderen en te beschermen. Hieruit volgt dat de Staat onder meer passende wettelijke, bestuurlijke en budgettaire beslissingen moet nemen, met als doel een zo goed mogelijke gezondheidsstandaard te verwezenlijken. Bezuinigen op specialistische ggz staan haaks op die verplichting als er tegelijkertijd lange wachtlijsten bestaan. En behalve dat burgers hierdoor in hun
mensenrechten worden geraakt, zijn de maatschappelijke kosten van die bezuinigingen gigantisch. Per acht weken op de wachtlijst neemt de kans op werk na herstel met 4 procent af. Reductie van de wachttijd met 4 weken levert de samenleving al 300 miljoen euro op.

Stichting Recht op GGZ wil dat specialistische geestelijke gezondheidszorg voor iedereen beschikbaar blijft. Door bezuinigingen en sluiting van ggz-klinieken is dit niet langer vanzelfsprekend. De voorganger van de stichting, actiegroep Red de GGZ bewandelt sinds 2021 vrijwel alle denkbare politieke en maatschappelijke wegen om te komen voor het recht op toegang tot gezondheidszorg voor mensen met een psychiatrische aandoening.

Om die oproep kracht bij te zetten wil de stichting ook een beroep doen op de rechter. De stichting is namelijk van oordeel dat de Staat en de zorgverzekeraars hun verantwoordelijkheid niet nemen en hun verplichtingen niet
nakomen. De Staat schendt zijn grondwettelijke verplichtingen door de toegang tot ggz niet op tijd mogelijk te maken. Zorgverzekeraars schenden hun zorgplicht door onvoldoende ggz in te kopen voor hun verzekerden. Dat wordt de inzet van de rechtszaak die wij voorbereiden.

Omdat de stichting opkomt voor dit algemene belang heeft zij de steun van belanghebbenden nodig. Bent u (ex)patiënt en benadeeld door de wachtlijstenproblematiek, of bent u een naaste, zorgaanbieder, huisarts of werkgever die onder deze problematiek lijdt, meldt u zich dan hieronder aan voor de nieuwsbrief waarmee wij u informeren over de rechtszaak en de voorbereidingen daarop. Ook is uw verhaal belangrijk en relevant om een rechtszaak met succes te kunnen voeren. Daarvoor willen wij u kort interviewen als u ons daar toestemming voor verleent. Ook familie- of gezinsleden van benadeelde (ex)patiënten, huisartsen, zorgaanbieders en werkgevers nodigen wij van harte uit om aan ons hún verhaal te doen.

De stichting stelt zich kortweg ten doel “het verbeteren van toegang tot (specialistische) psychiatrische en psychologische gezondheidszorg en de rechtspositie van degenen die daarvan gebruik (willen) maken.” De statuten van de stichting vindt u onderaan de websitepagina.